Kaliteli bir nihai ürün için imalat sürecindeki en önemli ihtiyacınız, kaliteli ölçü aletleridir. Bu aşamada kalitemizle sizleri desteklemekten memnuniyet duyarız.
KUMPASLAR
MİKROMETRELER
MİHENGİRLER
KOMPARATÖRLER
HASSAS PROBLAR
DİĞER ÖLÇÜM ALETLERİ
Ölçü Aleti Nedir?
Bir fiziksel niceliğin belirli bir ölçü birimi kullanılarak ölçümlenmesinde kullanılan cihazlara ölçü aleti denir. Bu sebeple ölçü aleti tanımı oldukça geniştir. Basit bir metreden son teknoloji CMM cihazlara kadar her türden ölçüm teçhizatı ölçü aletleri tanıma girer. İmalat süreçlerini düşündüğünüzde en çok bilinen ölçü aletleri kumpas, mikrometre, mihengir, gönye vb aletlerdir.
Hangi Ölçü Aleti Ne İşe Yarar?
Bu kadar çeşitli olmaları sebebiyle oldukça yaygın bir kullanım alanına sahiptirler. Yaygın ölçü aletlerinin kullanım alanları aşağıdaki gibidir.
Kumpaslar
Bir çok kumpas çizliği olmakla beraber üzerinde dijital bir ekran olan veya saatli modelleride vardır.
İki çenesi arasında kalan kısmı ölçen, sürgülü bir alettir. Şekli kabaca boru anahtarını andırır. Bir sabit cetvel üzerinde gezen hareketli bir parçadan oluşur. Gezen kısmına verniyer adı verilir. Birçok sektörde kullanılır. Hassasiyeti, yapılan işe göre değişir. Piyasada görülebilecek en yaygın ve kullanımı basit ölçüm aletidir.
Mikrometreler
Kullanım yapısı kumpaslara benzemekle beraber özellikle hassasiyet bakımından oldukça farklıdır. Kumpaslarla olduğu gibi uzunluk ve çap ölçmek için kullanılsalarda çok daha hassas ölçümü mümkün kılarlar. Mikrometre adını aldığı mikron düzeyinde ölçüm yapabilir. İç ve dış çap mikrometresi olmak üzere iki çeşiti vardır.
Mihengirler
Yükseklik ölçüsü alırken üzerinde sabit kumpası olan ve hassas ölçülerin alınmasını sağlayan, parçaya işaretleme yapabilen ölçüm cihazıdır. İsteğe göre üzerine komparatör, markalama aleti veya mihengirin ataletini bozmayacak düzeyde bir alet yerleştirilebilir.
Yapıları bakımından çeşitlendirilebilirler. Saatli, çizgili ve dijital olanları vardır. En çok tercih edileni çizgili ve hassas ayarlı olanıdır. Üzerindeki okuma bölgesi kumpas şeridine benzer, ölçüm alımı ve okuma işlemi aynı kumpas gibidir.
Düz zemin üzerinde kullanılır. Pleyt gibi hassas yüzeylerde kullanılması alınan ölçünün hassasiyeti için fayda sağlayacaktır. Kübik x biçiminde, v biçimindeki desteklere dayayarak mihengirin üzerindeki elmas ile çizim işlemi yapılabilir. Mihengir düz işaretleme yapar, bu sebepten ötürü işaretlenen parçalar bükme makinesi, makas gibi aletlerle şekillendirilirler. İşaretlemenin yanında pleyt üzerine konulan parçaların yükseklik ölçümlerinde de çok kullanılır. Zemine temas eden kısmı “0” ölçüsüdür.
Gönyeler
Düzlem yüzeylerin kontrolünü komşu yüzeylerle olan açısal durumlarını kontrol etmeye ve çeşitli açıların çizimini yapmaya yarayan metal veya plastik aletlere gönye denir.
Gönyeler sabit, ayarlı ve üniversal olarak üçe ayrılır. Sanayide markalama ve kontrol aleti olarak kullanılır. Gönye kullanırken dayama kenarının parça kenarına temas etmesi sağlanmalıdır ve baskı ile sabitlenmelidir.
Markalama amaçlı kullanılacak ise; gönyeyi sabitledikten sonra bir kenarına markalama kalemini dayayarak parça üzeri çizilir.
Açı kontrolünde ise; açının bulunduğu iki parça arasına konularak istenilen açı sağlandıktan sonra parçalar sabitlenir.
Mastarlar
Makine parçalarının ölçme ve kontrol işlemlerinde ölçme ve kontrol aletleri ile birlikte
kullanılan yardımcı aletlere Mastarlar denir. Bunların bazıları direkt bazıları ise endirekt olarak ölçme
ve kontrol işlemlerinde kullanılırlar. Diğer ölçü aletlerinden en önemli üstünlükleri ölçmeyi yapan
kişide özel yetenekler gerektirmemesidir. Özellikle seri üretim aşamalarında sürekli aynı türden
ölçümlerin yapıldığı işlem basamaklarının zamandan tasarrufu sağlayan ölçme aletleri olarak bilinirler.
Temek mastar çeşitlerine tampon mastarlar, vida mastarları, çatal Mastarlar, Johnson mastarları, prizmatik mastarlar, silindirik mastarlar,vida kalem mastarları, profil mastarları, konik mastarlar, kalınlık mastarları örnek verilebilir.
Komparatörler
Komparatör görünüş bakımından saate benzeyen ibreli kontrol aletidir. Dijital ve analog verisyonlarını bulmak mümkündür. Yüzeylerin birbirine paralelliği ,eksenlerin aynı doğrultuda olup olmadığı ,hassas makina parçalarının ölçü ve kaçıklık kontrolleri komparatörle yapılır.
Komparatör, kontrol edilecek parça yüzeyi üzerindeki başlangıç noktasına göre ayarlanarak aynı yüzeyde veya aynı ölçüde oluşacak farklılıklar okunur . Böylece, parçanın ölçüsü, yüzeylerinin paralelliği ve düzlemselliği de kontrol edilmiş olur.